پاتوژن (عامل بیماری زا):Podosphaera pannosa var.rosea
سفیدک سطحی یکی از بیماریهای شایع در تمام کشت های گلخانه ای میباشد. سفیدک سطحی توسط گونه های مختلف قارچ ایجاد میشود معمولا هر گونه به یک یا دو گیاه خاص حمله می کند. برخی چندین گیاه را مورد هجوم قرار می دهند. سفیدک سطحی رز به دلیل رشد با اشکال خاص که سازگار با میزبان خود می باشد به عنوان
Podosphaera pannosa var.rosea نامگذاری شد.
نشانههای اولیه شامل وجود بخش های کمی برجسته، تاولی و کمی قرمز رنگ در سطح رویی برگ می باشد. رشد سفید رنگ قارچ که حاوی میسلیوم (mycelium) و کندیوفورها (conidiophore )است، به صورت لکه های مجزا در سطح برگ های جوان ظاهر می شود و زمانی که پوشش سفید پودری کل سطح برگ ها را فراگیرد، برگ ها پیچ خورده و بدشکل می شوند.
در برخی موارد بخش دمگل مورد حمله سفیدک قرار گرفته و موجب سرکجی غنچه می شود.
این قارچ بیشتر به بافت های ترد وجوان مثل جوانه وبرگ جوان حمله می کند و موجب کاهش رشد برگ، ریزش برگ های جوان، کاهش سطح فتوسنتز، کاهش رشد گیاه، کاهش ارزش زیبایی شناختی گیاه (بازار پسندی گیاه) و در نتیجه کم شدن میزان فروش گل های بریدنی می شود. بافت های پیر به دلیل مقاوم بودن در برابر نفوذ این قارچ کمتر دچار این بیماری می شوند و در صورت ابتلا، پودری به صورت تکهای یا پراکنده نشان می دهند، این برگ ها پیش از موعد ریزش می کنند.
این قارچ در محدوده دمایی 16-19 درجه سانتی گراد و محدوده رطوبتی95%-99% شروع به جوانه زدن می نماید و شرایط ایده آل برای گسترش این قارچ دمای 20- 25درجه سانتی گراد و رطوبت80-90% می باشد. برای جدا شدن هاگ ها و پراکنش دمای25-30 درجه سانتی گراد و رطوبت 40-70% به همراه توده جریان هوای خشک در ماه های بهار و پاییز نیاز است که البته در گلخانه ها این کار توسط تهویه های جانبی صورت می گیرد. به طورکلی، رطوبت بالا، دمای کم و نور کم عوامل موثر در شیوع این بیماری محسوب می شوند.
این بیماری بیشتر در اوایل بهار و اوایل پاییز دیده می شود که علت آن گرم بودن روز و پایین آمدن دما در هنگام شب و در نتیجه اختلاف دما و به دنبال این اختلاف دما، اختلاف رطوبت می باشد.
کنترل سفیدک سطحی:
1-استفاده از واریته های قوی و مقاوم
2-جلوگیری از افزایش رطوبت در شب
3-کاشت واریته های مقاوم نزدیک تهویه های جانبی و اطراف آن
4-استفاده از قارچ کش بیولوژیک به نام AQ10
5- استفاده ازمواد شیمیایی: سولفور: ماده ای با اثر تماسی می باشد که کارآیی آن با افزایش دما (تا40 درجه سانتی گراد) وکاهش رطوبت نسبی بالا می رود.
-استفاده از موادی از گروه استروبین ها، از جمله کرزوکسیم متیل (تاثیر بسزایی دارند).
-استفاده از سیلیسیوم به صورت سلیکات پتاسیم در محلول غذایی که باعث مقاومت گیاه در برابر قارچ می شود. ترکیب تجاری این کود را می توان درOmex SW7 و AgSil دید.
-استفاده از دستگاه ازن(ozone) : این سیستم علاوه برضد عفونی، برای کنترل سفیدک سطحی نیز کاربرد دارد.
باید توجه داشت که زمان، مقدار کاربرد سم، نوع سم و سمپاش کردن در کنترل این بیماری بسیار مهم است. برای مثال بهتر است در هنگام عصر سمپاشی صورت گیرد و يا اینکه استفاده از سم سولفور بسیار موثر است، اما حالت خشکی یا زبری بیش از حد را به برگ می دهد. استفاده از سم دینوکاپ علاوه بر اینکه روی سفیدک موثر است برای کنترل کنه هم کاربرد دارد. البته در این روش برگ سوزی در شاخه های جوان که قرمز رنگ هستند دیده می شود. همچنین برخی سموم را می توان با هم مخلوط کرده و مورد استفاده قرار داد.
متاسفانه معمولا هنگامی به وجود بیماری پی می بریم که سفیدک به صورت پودر درآمده، در این زمان عده ای دست به سم پاشی می زنند که این کار حتی می تواند موجب انتشار هاگ ها و گسترش بیماری شود و برخی سم پاشی را زیر برگ انجام می دهند، این کار تا حدودی موثر می باشد ولی باعث موجی شدن و بد شکل شدن برگ می شود.
راه های مبارزه موثر:
1- این قارچ نوعی کنیدی(شکل خاصی از روی هم قرار گرفتن اسپورهای قارچ سفیدک در تولید مثل غیر جنسی) به نامoidium می باشد و کاراترین سیستمی که برای از بین بردن این گونه به کار می برند، استفاده از مواد شیمیایی تصعید دهنده سولفور (گوگرد سوز) است. برای گل رز هر80-120 متر مربع یک دستگاه گوگرد سوز به کار می برند (بسته به حساسیت به بیماری در هر واریته).
سموم گوگردی: قارچ کشی به نام گل گوگرد صرفا برای کنترل سفیدک سطحی مو کاربرد دارد ولی برای دیگر محصولات نیز استفاده می شود.
در گلخانه ها گل گوگرد را که به صورت پودری زرد رنگ می باشد در دستگاهی به نام گوگرد سوز (از جنس آلومینیوم) می ریزند برای از بین بردن سفیدک پودری
. : دستگاه گوگردسوز
البته باید توجه داشت که استفاده از گوگرد سوز موجب از بین رفتن پلاستیک گلخانه می شود ولی با این حال استفاده از این دستگاه برای از بین بردن سفیدک بسیار موثراست. گوگرد در چندین نقطه بیوشیمیایی روی آفت اثرمی گذارد که مهم ترین آن اختلال در تنفس سلولی می باشدوبه این شکل سفیدک را از بین می برد.
2سموم معدنی: از جمله اولین سمومی هستند که برای جلوگیری از سفیدک کاربرد داشته و هنوز هم کاربرد دارند.-
3استفاده از آب چاه بلافاصله پس از استخراج از چاه.-
4-سموم آلی: این سموم از تنوع زیادی برخوردار است.
دینوکاپ:قارچ کش وکنه کش غیرسیستمیک
کالکسین: اولین قارچ کش سیستمیک برای کنترل سفیدک است.
تریمیدال: قارچ کش سیستمیک از گروه پریمیدین ها
پنکونازول(توپاس): قارچ کش سیستمیک ازگروه تری آزول ها
سموم بیولوژیکی: از جمله سموم بیولوژیکی استروبیلیورین (کرزوکسیم متیل) و فیلینت را می توان نام برد. این قارچ کش با اثر حفاظتی و ریشه کن کننده از گروه استروبین ها می باشد. این قارچ کش بیولوژیک بوده به طوری که از قارچی به نام استروبیلیورین که از کاج گرفته شده و نحوه اثرآن ها ممانعت از تنفس سلولی در زنجیره انتقال الکترون می باشد، با نسبت دو دهم ( 2/0 )در هزار بوده با اثر طولانی مدت برای کنترل بیماری به کارگرفته می شود و دفعات تکراری از طریق بخاردهی اثر رضایت بخشی خواهد داشت.
از این سموم به دو روش استفاده می شود.
1- تعداد دفعات آب و تغذیه گیاه را کم کرده، پس از قطع کردن چند وعده غذایی به گیاه، از زیر برگ سم توپاس می پاشند که این امر در از بین بردن سفیدک موثراست ولی موجب می شود تنش شدید به گیاه وارد شود.
2-وعده غذایی یکی مانده به آخر را حذف می نمایند و از زیر برگ به گیاه سم توپاس را می پاشند و همزمان از دیگر سموم از روی گیاه استفاده می شود.
|
منوی اصلی
نویسنده: 
